Ruiny zamku w Sobkowie

     Ruiny zamku w Sobkowie, położone nad rzeką Nidą na obrzeżach miejscowości, są pozostałością dawnej fortalicji obronnej. Tego typu budowle były bardziej charakterystyczne dla południowo-wschodnich terenów Polski. Zamek powstał w latach 1560-1570 z inicjatywy Stanisława Sobka z Sulejowa, który pełnił funkcje kasztelana bieckiego, starosty małogoskiego i podskarbiego wielkiego koronnego. Fortalicja zajmowała obszar około 1 hektara, otoczony niskim murem, w którego narożach wzniesiono pięcioboczne baszty. Baszty te były dwukondygnacyjne – dolna część posiadała otwory strzelnicze, a górna okna. Na terenie zamku znajdował się dwór właściciela oraz budynki gospodarcze.

 

    W kolejnych stuleciach zamek przeszedł w ręce różnych rodów, m.in. Drohojewskich, Wielopolskich, Sarbiewskich, Myszkowskich, a od 1725 roku Szaniawskich. Około 1770 roku Stanisław Szaniawski, krajczy koronny, wybudował na miejscu dawnego dworu nowy pałac w stylu klasycystycznym.

 

    Sobków wielokrotnie ulegał zniszczeniom, a ostatecznie spłonął w 1915 roku podczas działań wojennych, po czym pozostał w ruinie. Do dziś zachowały się fragmenty murów, trzy baszty przykryte drewnianymi dachami, ruiny pałacu oraz budynki gospodarcze. Obiekt znajduje się obecnie w rękach prywatnych, a nowi właściciele podjęli prace mające na celu zagospodarowanie terenu. W dawnych zabudowaniach gospodarczych urządzono stajnie, dzięki czemu zwiedzanie można połączyć z przejażdżką konną.

 

    Fortalicja w Sobkowie stanowi interesujący przykład XVI-wiecznego systemu ochrony szlacheckiej posiadłości. Jej mury skutecznie odstraszały drobnych napastników, lecz nie stanowiły większej przeszkody dla regularnych sił wojskowych.